Klik hier voor meer teksten van Bert Danckaert
Hannah Starkey
Het eerste boek van de Britse fotografe Hannah Starkey (Belfast, 1971) geeft een overzicht van foto’s van de afgelopen tien jaar. Starkeys geënsceneerde kleurenbeelden zijn gebaseerd op haar ervaringen als jonge vrouw in de hedendaagse grootstad. Het uitgesproken narratieve karakter en de door de enscenering uitgelokte verwijzing naar de cinema bepaalt de typische atmosfeer van haar werk.
Starkey koppelt de fotografie los van de getuigenis van een waar gebeurd feit en gebruikt het medium veeleer als een middel tot constructie. Dat standpunt komt vaak terug in de recente fotografie, denk maar aan het werk van Jeff Wall, Gregory Crewdson of Philip-Lorca diCorcia die in hun werk telkens van een soort scenario vertrekken dat nauwkeurig in beeld wordt gebracht en waarbij de personages geen achteloze passanten zijn maar geselecteerde en zelfbewuste acteurs. Door de prominente rol die de vrouw toebedeeld krijgt in Starkeys foto’s is de herinnering aan het vroege werk van Cindy Sherman ook nooit ver weg, hoewel Starkeys foto’s nooit strikt conceptueel worden. Haar keuze om bijna uitsluitend vrouwen af te beelden is niet het gevolg van een zuiver feministisch standpunt maar komt eenvoudigweg voort uit het feit dat ze vertrekt van haar eigen (vrouwelijke) positie in de samenleving.
Telkens toont Starkey ons herkenbare situaties, meestal gebeurt er weinig spectaculairs. Een jonge vrouw raakt haar spiegelbeeld aan in een cafeetje en wordt daarbij bekeken door een oudere dame die koffie drinkt. Op een andere foto zien we een echtpaar van middelbare leeftijd verpozen aan de rand van hun riante zwembad. De man staat op het punt een duik te nemen en zal onvermijdelijk de schitterende reflectie van hun omgeving (en hun leven) uit elkaar doen spatten. Nog een foto toont een blonde jonge vrouw – we zien alleen haar achterkant – die door het beregende venster van een goedkoop restaurant naar buiten staart. Voor haar ligt een paarse aansteker. De elementen lijken arbitrair maar zijn wel degelijk beredeneerd en gecontroleerd. Door het subtiele spel van de schijnbare vanzelfsprekendheid van de situaties en de licht voelbare pose en constructie, krijgen deze gewone dingen een haast symbolisch karakter. De elementen in Strakeys beelden verwijzen naar de echte wereld maar bevinden er zich niet, ze maken immers deel uit van een fantasie of een gestileerde reconstructie van een herinnering.
De personages zijn telkens geïsoleerd en in zichzelf gekeerd. Starkey lijkt deze figuren te betrappen op een moment waarop ze even opkijken en zich afvragen hoe ze hier terecht zijn gekomen om vervolgens verder te gaan met de beslommeringen van het dagelijkse leven. Zo creëert Starkey een gespannen psychologische ruimte over identiteit en zelfbewustzijn.
Bert DANCKAERT
‘Hannah Starkey Photographs 1997-2007’ werd uitgegeven door Steidl. Hardcover, 124 blz. en 47 kleurenafbeeldingen. 45 euro. ISBN: 978-3-86521-373-0, www.steidlville.com
