‘Cover’
Onlangs verscheen het vijfde boek van de
Canadese fotografe Lynne Cohen (Racine, VS, 1944) bij uitgeverij Le Point Du
Jour. Waar haar vorige boek ‘Camouflage’ (2005) een bundeling was van
uitsluitend zwart-witfoto’s zien we in ‘Cover’ enkel recent kleurenwerk. Cohen
begon in de voege jaren ’70 te fotograferen in de tijdsgeest van minimalisme en
pop-art. De ingrediënten van Cohens werk bleven de afgelopen 4 decennia
nagenoeg hetzelfde: bizarre interieurs van private ruimtes waar vreemde artefacten
de enige sporen zijn van menselijke activiteit. Eind jaren ’90 begon ze ook in
kleur te werken. Een breuk in haar oeuvre betekende dit echter niet; de vaak
intense kleurenfoto’s sluiten naadloos aan bij het oudere werk. Bovendien liet
ze het werken in zwart-wit nooit los en haar tentoonstellingen bestaan meestal
uit een mix van kleur en zwart-wit.
Ook in ‘Cover’ concentreert Lynne Cohen zich op onderzoeksruimten, klaslokalen,
kuuroorden en dies meer. Wat ze toont zijn uitgepuurde, schijnbaar neutrale
registraties van de restanten van een zeer specifieke activiteit waarvan we de
betekenis meestal niet meer kunnen ontcijferen. Dat maakt haar werk ongemeen
absurd. De ‘objectieve’ en ‘serieuze’ benadering lijkt haaks te staan op het
humoristische element in Cohens werk maar bepaalt precies de treffende spanning
ervan. Zelf zegt ze: “Mijn werk ontstaat vanuit sociale en politieke beweegredenen maar er
is geen concrete boodschap. Misschien voel ik me dichter bij de geest van
Jacques Tati staan dan bij die van Michel Foucault”.
Een belangrijk aspect in Cohens werk is het feit dat wat we op de foto’s zien
niet publiek is en achter gesloten deuren plaatsvindt. We mogen meekijken in de
coulissen van laboratoria, militaire installaties. We zien de verlaten kamers
van kuuroorden waar men ontstrest of werkt aan lichamelijke onvolmaaktheden.
Het lijkt alsof er achter deze verzameling objets trouvés een groot complot
schuilgaat dat zich als een hilarische bedreiging manifesteert.
De samenstelling van de foto’s in het boek heeft een even ‘onzichtbaar’
karakter als de schijnbaar registrerende fotografische benadering; de beelden
lijken mekaar arbitrair op te volgen, dan weer slechts één beeld op de
rechterpagina, dan weer tegenoverliggende bladzijden waarbij twee foto’s in
dialoog gaan. Zo worden heel wat (formele) verbanden – of tegenstellingen – uitgespeeld:
eens je de connectie ervaart tussen bijvoorbeeld een kuuroord en een militaire
installatie komt het psychologische en metaforische karakter van de foto’s nog
sterker tot uiting.
Deze beelden gaan over de menselijke drang tot controle en begrip. Terwijl de
mens zich daarmee onderhoudt, blijkt hij slechts verwarring te zaaien.
Bert DANCKAERT
‘Cover’ van Lynne Cohen werd uitgegeven bij Le Point
Du Jour en kost 35 euro. 24,5
x 31 cm, 144 bladzijden, 129 foto’s, tekst (Frans/Engels) Jiang-Xing Too. ISBN : 978-2-912132-62-8
Uit ‘Cover’ van Lynne Cohen
