Getuige of medeplichtige?

Max Pinckers is een rijzende ster aan het fotofirmament. Nog maar twee jaar geleden studeerde hij af aan KASK Gent waarna zijn werk meteen (internationaal) opgepikt werd. Kort voor het zomerreces is zijn werk o.m. te zien in de Botanique te Brussel en in galerie G262. Daarnaast verscheen ook het lijvige boek ‘Will They Sing Like Raindrops or Leave Me Thirsty’, een schitterende zelf uitgegeven publicatie die gedeeltelijk tot stand kwam in samenwerking met kunstenaar Gauthier Oushoorn.

Een constante in het werk van Max Pinckers is de strijd die hij aangaat met de documentaire fotografie. Dat begon al met Lotus, een project dat hij tijdens zijn studies afrondde. Deze serie – die tot stand kwam in samenwerking met Quinten De Bruyn – nam transgenders in Thailand als uitgangspunt. Zoals de ladyboys worstelen met hun gendercrisis, zit de documentaire fotografie volgens Pinckers met een identiteitsprobleem. Hoe dominant een bepaald onderwerp misschien ook mag zijn, er wordt altijd gekeken vanuit een bepaald standpunt waarbij het moment van de opname en de cadrage bepalend zijn voor de betekenis van de foto. Bovendien is er ook de steeds toenemende invloed van fictie op de realiteit in de vorm van sociale media, film, reclame, etc. Op die manier werd het verslag dat Pinckers-De Bruyn brachten over de transgenders een metafoor voor de heikele positie van de fotograaf als objectieve getuige. In galerie G262 is ondermeer werk te zien uit de serie ‘Lotus’.

Pinckers wil geen ‘vlieg aan de wand’ zijn die als een stiekeme getuige een venster op de werkelijkheid biedt. In tegendeel, Pinckers stelt zich op als regisseur van de werkelijkheid, als een kunstenaar die werkt mét de realiteit zonder zich daarbij onderdanig op te stellen. Dat uit zich in monumentale beelden waarbij artificieel (flits)licht een cruciale rol speelt. In die zin is Pinckers een kunstenaar die ingrijpt in de werkelijkheid zonder nadrukkelijk te ensceneren of te construeren.

Sculpturaal

Dat verklaart wellicht de samenwerking met Gauthier Oushoorn, generatiegenoot van Pinckers die onlangs afstudeerde aan de InSitu3 afdeling van de Academie van Antwerpen. Daar worden kunstenaars opgeleid die in dialoog treden met de openbare ruimte, lees ingrijpen in de werkelijkheid. Pinckers en Oushoorn werkten gedurende enkele weken samen in Mumbai waar Pinckers een aantal maanden als artist in residence aan het project ‘Will They Sing Like Raindrops or Leave Me Thirsty’ sleutelde. Uitgangspunt voor deze serie zijn de ‘Love Commandos’, een vrijwilligersorganisatie ter bescherming van geliefden in India waar de meeste huwelijken door de familie gearrangeerd worden met alle gevolgen zoals verborgen liefdesrelaties als gevolg. Krantenknipsels, gevonden beelden en de Bollywoodromantiek waren de inspiratie voor dit bijzondere en intrigerende werk. Een eerste presentatie hiervan was vorig jaar in BOZAR te zien in het kader van Europalia India en nu in een heel andere opstelling en selectie in de Botanique. De samenwerking tussen Pinckers en Oushoorn leidde ook tot een sculpturale benadering van de foto’s. Niet alleen worden de foto’s naast sculpturen of ruimtelijke interventies getoond, de beelden worden zelf ook als object benaderd door sculpturale inlijstingen of door de foto’s op de grond tegen de wand op te stellen en ze niet – zoals gebruikelijk – als lijstje aan de wand te presenteren. Ook zien we in sommige beelden efemere ruimtelijke ingrepen (zoals bijvoorbeeld de opstelling van een rij TL lampen naast een station in Mumbai) die fotografisch vastgelegd werden.
Een paar weken terug kwam ook het boek ‘Will They Sing Like Raindrops or Leave Me Thirsty’ uit, een publicatie die ongetwijfeld internationale weerklank zal krijgen.

Theater

De Amerikaanse fotograaf en Magnum-lid Alec Soth stelde treffend over het werk van Max Pinckers naar aanleiding van de prijs ‘Photographic Museum of Humanity Grant’ die hij onlangs in de wacht sleepte: “In Max Pinckers’ brilliantly rendered photographs, all the world’s a stage and Pinckers is the stage director. But like the best theater, what matters in Pinckers’ pictures isn’t the technique behind the theatrics, but the comic drama of humanity.”

De tijd dat humanistische fotografen de wereld introkken om die als observator – dus als buitenstaander – te documenteren lijkt compleet voorbijgestreefd. Steeds meer actuele fotografen zoals Max Pinckers werken van binnen uit, als een medeplichtige en actieve deelnemer aan het theater van de werkelijkheid.

Bert DANCKAERT

‘The Conclusion of A Movement in A Neutral Direction’, Max Pinckers & Gauthier Oushoorn tot 6 juli in de Botanique galerie, Koningsstraat 236, 1210 Brussel. Open wo – zo van 12 tot 20u. Toegang gratis.

‘The Only Thing You Can’t Get is Red Ink’, Pinckers, De Bruyn, Oushoorn in G262-Sofie Van de Velde, Lange Leemstraat 262, 2018 Antwerpen. Open op za van 14 tot 18u. Finissage op zo 29 juni van 15 tot 19u.

Het boek ‘Will They Sing Like Raindrops or Leave Me Thirsty’ 232 blz, tekst van Hans Theys, 50 euro. Te bestellen via contact@maxpinckers.be of in de betere bookshop. ISBN 9789081971515


Max Pinckers, uit de serie ‘Will They Sing Like Raindrops or Leave Me Thirsty’, 2013