Stilll gallery heeft zich de afgelopen maanden ontpopt tot vaste waarde voor fotografie in Antwerpen. De galerie is gevestigd in de opkomende kunstwijk Borgerhout en toonde tot nog toe werk van o.m. Jan Kempenaers, Dominique Somers en Egon Van Herreweghe. Dit keer is de Nederlandse fotograaf Erik van der Weijde aan de beurt. Van der Weijde studeerde in Nederland aan de Rijksacademie maar leeft met zijn vrouw en zoontje in Brazilië. Van der Weijde is ook bekend voor de vele self-published artist books of ‘zines’ die hij de afgelopen jaren maakte. In Stilll brengt hij werk uit drie reeksen: ‘Patinoires’ met schaatsbanen in Wallonië, ‘Der Baum’is een reeks met bomen in de urbane ruimte, en tot slot een paar werken uit de Bonsai serie.
Op het eerste gezicht zien de foto’s van van der Weijde er nuchter, zelfs wat saai uit. In zwart-wit met een pocketcamera gefotografeerd, frontaal en met een onderdrukte virtuositeit sluit hij aan bij de traditie van ‘tongue-in-cheek’ conceptuele fotografen zoals Ed Ruscha. Er lijkt weinig aan de hand in de foto’s van de schaatsbanen: we zien lelijke hangars met stoffige parkings. Maar de begeleidende tekst leert ons dat dit de schaatsbanen zijn waar de pedofiele seriemoordenaar Marc Dutroux rondhing vooraleer hij overging tot kidnapping en verkrachting. De schijnbare onschuld van de beelden slaat om in een nietszeggend maar loodzwaar omhulsel. De foto’s verbergen veel meer dan ze tonen en herbergen een extreme perversiteit. Het gezicht van het kwade laat zich niet lezen in uiterlijke kenmerken terwijl fotografie slechts in staat is die uiterlijkheden bloot te leggen.
In ‘Der Baum’ gaat het er precies zo aan toe. We zien bomen in het straatbeeld. Van der Weijde is niet geïnteresseerd in bomen, wél hoe bomen er uitzien op een foto, net zoals Garry Winogrand het stelde: “Ik maak foto’s om te zien hoe iets er op foto uitziet.” Eén van de foto’s van de bomen staat voor een gebouwtje dat wanneer we het onderschrift lezen het schooltje blijkt waar Adolf Hitler heeft leren lezen. Het onvermogen van de fotografie om het verborgene naar de oppervlakte te brengen wordt bij van der Weijde een spannend concept van een in zichzelf gekeerd medium.
Bert DANCKAERT
‘Unrecounted’ van Erik van der Weijde tot 24 maart 2014 in Stilll Gallery, Laar 12, Borgerhout. Open wo – za van 14 tot 18u. www.stilll.be
Erik van der Weijde: Der Baum (Location: Elementary school Adolf Hitler attended, Fischlham), 2010.
